معرفی کوتاه استان قم
استان قم در مرکز این کشور و در جنوب استان تهران, شمال استان اصفهان , شرق استان مرکزی و غرب استان سمنان واقع شده‌است. مرکز استان کلان شهر قم است. این استان در یک منطقهٔ خشک و نیمه‌خشک واقع شده است و آب و هوای گرم و خشک دارد. استان قم از نظر وسعت پس از استان البرز کوچک‌ترین استان ایران است. مهمترین عامل مؤثر بر وضع اقتصادی استان، صنعت گردشگری و به ویژه توریسم مذهبی است و دلیل آن وجودحرم مطهر حضرت معصومعه (س) و مسجد جمکران و تعداد زیادی از مزارهای امام‌زاده‌ها و علویان در استان است که در تمام فصول سال، پذیرای زایران بسیاری از نقاط مختلف ایران و سایر کشورها است که این امر موجب رونق بازار کار و خدمات در این شهر شده است در ذیل با ده تا از مکان های تاریخی و مذهبی استان قم آشنا خواهید شد.
مسجد جمکران
مسجد جمکران در بخش شرقی شهرستان قم و در شش کیلومتری آن در روستای جمکران ساخته شده است، امروزه به واسطه گسترش شهر قم، تقریبا جزو این شهر محسوب می شود. در گذشته این مسجد به مسجد قدمگاه شهرت داشته است. واقعه ساخت مسجد به شیخ حسن بن مثله جمکرانی مربوط می‌شود، وی ادعا کرد که در بیداری با امام دوازدهم شیعیان، مهدی (عج) دیدار کرده است و حجت بن حسن (عج) دستور ساخت مسجد را به وی داده است. در میان شیعیان بحثهای زیادی در خصوص ملاقات با امام زمان(عج) مطرح است. طبق آماری که در سال ۱۳۷۹ منتشر شد، تعداد زائران و مسافرانی که در طول سال به این مسجد مشرف شده اند، نزدیک به ۱۵ میلیون نفر بوده که به طور حتم این آمار در سال های بعد از آن افزایش یافته است. در روزهای ۱۳ تا ۱۵ شعبان در سال های اخیر بیش از ۲ میلیون نفر زائر به این مسجد آمده اند.
مسجد جمکران
دریاچه نمک حوض سلطان قم
دریاچه نمک حوض سلطان در ۴۰ کیلومتری شمال شهرستان قم و ۸۵ کیلومتری جنوب تهران و در حاشیه بزرگراه تهران قم قرار دارد. این دریاچه که به دریاچه ساوه قم و دریاچه شاهی هم معروف است، به مساحت تقریبی ۲۴۰ کیلومتر مربع در شمال شرق شهرستان قم واقع شده است و رشته کوه های البرز در شمال آن قرار دارد. دریاچه نمک حوض سلطان شامل دو چاله جدا از هم یکی به نام “حوضسلطان” و دیگری به نام “حوضمره” است که با آبراهه باریکی به هم وصل میشوند. حوض باختری (حوضسلطان). حوض خاوری (حوضمره)، وسعت و شکل دریاچه حوض سلطان متناسب با ورود آب و میزان بارندگی آن در فصول مختلف سال متفاوت است. رودهای متعددی به این دریاچه وارد می شوند که عموما از اراضی شوره زار و نمکی اطراف عبور می کنند. از جمله این رودها می توان به رود شور و قره چای اشاره کرد. در این منطقه بیش از ۴۰ گونه گیاهی از جمله درمنه بیابانی، اشنان، تاغ زرد و سیاه، سودا و اسفناج وجود دارد.
دریاچه نمک حوض سلطان قم
مقابر باغ گنبد سبز
مقابر باغ گنبد سبز که مربوط به قرن ۸ ه.ق است در بخش شرقی شهر و در خیابان انقلاب قم جنب گلزار شهدا واقع است و سه اثر تاریخی از قرن هشتم هجری که در فرهنگ معماری ایران، برج های آرامگاهی نامیده می شوند را در خود جای داده است. این ۳بنا از نظر هنر گچ بری، از نمونه های منحصربه فرده و با نام دروازه ی کاشان هم نامیده می شه و گنبدهای آن هم به گنبدهای دروازه کاشان معروفند. با توجه به اینکه بدنه استوانه ای شکل بنا به صورت دوازده وجهی است از داخل بنا به هشت ضلعی منظم تغییر شکل داده است . تزیینات این بنا ها که انواع تکنیک های گچبری در آن به کار رفته، از گنبد سلطانیه تأثیر گرفته و نوع آجر چینی منظم و متحد الشکل و طرح های بسیار زیبایی از شمسه و اسپرهای کار شده است. مقابر باغ گنبد سبز در پانزدهم دی ماه سال ۱۳۱۰ با شماره ۱۲۹ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
مقابر باغ گنبد سبز
مسجد جامع قم
مسجد جامع قم در محله مسجد جامع، در خیابان آذر و نزدیک دروازه ری واقع شده است. مسجد جامع بنایی است با مساحتی حدود ۶ هزار متر مربع، که ساخت و احداث آن، در چندین دوره‌ی زمانی مختلف، صورت گرفته است.سازندگان این اثر تاریخی، ۲ در ورودی را برای آن در نظر گرفته‌اند که یکی در بخش غربی بنا و به عنوان ورودی اصلی تلقی شده و دیگری در کوچه‌ای فرعی و متصل به شبستان‌های واقع در شمال عمارت، قرار دارد. گنبد رفیع مسجد جامع قم یکی از باشکوه‌ترین، شگفت انگیزترین و رفیع‌ترین گنبدهای مساجد ایران است. یکی از شگفتی این مسجد این است در ساخت آن حتی یک شاخه آهن نیز به کار نرفته و با گذشت سالیان سال از ساخت آن همچنان پابرجا و استوار مانده‌است. این مسجد دارای مقصوره و گنبدی باستانی و ایوانی قدیمی با دو گوشواره و سه شبستان و زیرزمین و ایوان و صحن و سردر ورودی است.در یزد مسجد زیبایی مانند این مسجد جامع قم به نام مسجد جامع یزد قرار دارد که طرفدارن خاص خود را دارد و مربوط به قرن هشتم و نهم هجری میباشد.
مسجد جامع قم
کوه خضر نبی
کوه خضر نبی در۶ کیلومتری مرکز قم به سمت جنوب و در جوار شهرک قدس قرار دارد. طبق اظهار نظر مورخان و باستان شناسان، به نظر می‌رسد که در حدود ۳ هزار سال پیش، در قلهکوه خضر غاری وجود داشته که احتمالا محل نیایش و عبادت حضرت خضر نبی (ع) بوده است. غاری که امروزه به مسجدی کوچک تبدیل شده است. این کوه به دلیل اینکه محل عبادت حضرت خضر نبی بوده است، به این نام شهرت یافته و در سراسر ایران آن را به کوه خضر نبی می‌شناسند. سخنان گوهربار فراوانی از ائمه‌ی معصوم (ع) نیز در مورد حضرت خضر (ع) ثبت شده است. مسجد جمکران نیز در نزدیکی این کوه قرار دارد. که زائران می توانند بعد از دیدن این کوه به دیدن مسجد جمکران بروند و احساس خوبی را در خود زنده کنند.
کوه خضر نبی
قلعه قمرود
قمرود نام یکی از روستاهای بخش مرکزی قم است که حدود ۲۷ کیلومتر از شهر فاصله دارد. این روستای تاریخی که در شمال کوه سفید قرار دارد، دارای دو قلعه قدیمی همنام خودش است و امروزه با گسترش روستا قسمت هایی از آن تخریب شده و تنها بخش هایی از آن باقی مانده است. یکی از قلعه ها مربوط به دوره اشکانیان است و دیگری با توجه به اسناد و مدارک موجود به دوره صفویان بازمی گردد. این قلعه توسط میرزا نظام غفاری معروف به مهندس الممالک به جهت سکونت خود و اطرافیانش در سمت شرقی قلعه کهن ساخته شده است. این قلعه تاریخی که در دو طبقه ساخته شده است، از قسمت های مختلفی مثل بازارچه، حیاط، حوض خانه و بادگیر تشکیل شده است و دورتادور حیاط آن به وسیله اتاق هایی احاطه شده است.
قلعه قمرود
مرقد مطهر حضرت معصومه (س)
حرم مطهر حضرت معصومه (س) در مرکز شهر قم واقع شده و تاریخ بنای آن به قرن سوم هجری قمری باز می گردد. پیکر فاطمه معصومه (س) را در محلی موسوم به باغ بابلان که اکنون روضه اوست، به خاک سپردند. نخستین قبه بر قبر وی توسط زینب از زنان علویه ساخته شد و این بنا در زمان صفویه شکوه و جلالی یافت. نخستین ضریح مرقد، ساخته شاه طهماسب اول است. امروزه آستانه حضرت معصومه (س) دارای ۲ صحن است: صحن عتیق و صحن جدید. همچنین امروزه کلیه امور آستانه طبق اساسنامه مصوب، با تولیت آستانه است. حرم مطهر حضرت محصومه بزرگترین و مهمترین جاذبه ی مذهبی شهر قم به شمار می رود که روزانه زائران زیادی را از سراسر کشور و کشورهای دیگر به خود می خواند.
مرقد مطهر حضرت معصومه (س)
موزه آستانه قدس
موزه آستانه مقدسه یکى از قدیمى ترین موزه های کشور به شمار می‌رود که در آبان ماه سال ۱۳۱۴ شمسى در محوطه داخلى حرم مطهر و محل فعلى مسجد شهید مطهرى تأسیس شد. فعالیت این موزه تا حدود دى ماه سال ۱۳۵۳ ادامه یافت و از آن تاریخ تا سال ۱۳۶۱ به دلایل متعدد فعالیت موزه متوقف شد. موزه مساحتی حدود یک هزار متر مربع دارد و شامل دو طبقه و دو تالار نمایش آثار و همچنین بخش‌های اداری، موزه‌داری، مخزن آثار، حراست و نگهبانی می‌شود و مجهز به سیستم‌های حفاظتی است. در این موزه آثاربا ارزشی از جمله قرآن‌های خطی، مسکوکات تاریخی، کاشی‌های مختلف دوره‌های اسلامی، انواع سفالینه‌ها، ظروف شیشه‌ای, فلزکاری، پارچه‌های دستباف، قالی‌های دستباف و ، انواع مُهرها و عقیق‌ها، تابلوهای خط و تذهیب، ظروف چینی، انواع تمبر و اسکناس‌های ایرانی و خارجی و همچنین بخش صدف‌ها و موجودات دریایی و …. وجود دارد. که هر ساله بر تعداد بازدید کنندگان این موزه افزوده خواهد شد. موزه قاجار تبریز یکی از مکان های مهم برای گردشگران شهر تبریز می باشد در سفر به استان تبریز این موزه جالب را از دست ندهید.
موزه آستانه قدس
خانه ملاصدرا
خانه ملاصدرا فیلسوف بزرگ قرن ۱۱ در غرب روستای کهک در محله چال حمام قرار گرفته است. این بنا که تا چند سال قبل کاملا مخروبه بود و از آن به عنوان اصطبل استفاده می شد، در سال ۱۳۷۶ با توجه به شکل اولیه آن بازسازی و احیا شده است. محوطه اصلی این بنا سقف گنبدی شکل داره و در راس گنبدش شیشه های رنگی نور رو به داخل هدایت می کنه. در چهار طرف این محوطه چهار دهلیز قرار گرفته که دو دهلیز اون در تملک دیگرانه و سازمان میراث فرهنگی استان در صدد خرید، حفاظت و بازسازی است. این اثر در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۸۲۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آرامگاه عطار نیشابوری یکی از بناهای مهم شهرستان نیشابور است که مانند این خانه ملاصدار تخریب شده بود ولی مورد بازسازی واقع شد و الان طرفدارن بیشماری دارد. در سفر به خراسان رضوی این مکان تاریخی را فراموش نکنید.
خانه ملاصدرا
پارک ملی کویر قم
پارک ملی کویر یکی از ۹ ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران است و به عبارتی دیگر پارک ملی کویر یا همان منطقه حفاظت شده کویر مرکزی در غرب کویر مرکزی ایران و شرق دریاچه نمک و قم رود در استان قم، پیشوا و دهستان ارادان و قشلاق بزرگ گرمسار و شمال دهستان ابوزیدآباد کاشان قرار دارد که در محدوده استانهای تهران، قم، سمنان و اصفهان واقع شده است. پارک ملی کویر دارای اقلیم خشک و بیابانی است و بیشتر بارندگی آن در ماه‌های آبان تا اردیبهشت ماه صورت می‌گیرد. متوسط میزان سالیانه باران در منطقه ۱۵۰ میلی‌متر است. معمولا گرمای شدید از اوایل خرداد تا پایان مهر در منطقه ادامه دارد. دریاچه نمک که تنها دریاچه‌ای است که در جوار پارک قرار دارد، یکی از بزرگترین شوره‌زارهای ایران است. جاذبه جاده سنگفرش به عنوان یکی از شگفت انگیزترین آثار تاریخی این منطقه است. پارک ملی کویر در گذشته یکی از بهترین زیستگاه‌های گورخر ایرانی بود ولی اکنون نسل آن از میان رفته و از اوایل دهه ۱۳۶۰ هیچ گورخری در این منطقه مشاهده نشده است و یوزپلنگ آسیایی دیگر حیوانی‌ست که نسل آن در این منطقه با خطر جدی روبروست و دارای انواع گونه حیوانی از جمله جبیر، غزال ایرانی، انواع عقاب، جرد، انواع مار، انواع شاهین، عقاب طلایی، لاشخور، گربه شنی، کبک، تیهو، فلامینگو، آنقوت، سمور سنگی، جوجه تیغی و روباه شنی می باشد.
پارک ملی کویر قم
مطالب مرتبط: استان بوشهر و ده مکان دیدنی آن + تصاویر
منبع: http://تورکیش-تورمشهد.com
